Tứ thiền là 4 phương pháp thiền định được nội giáo và ngoại giáo thực hành. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể hiểu và vận dụng đúng 4 phương pháp này. Để hiểu rõ hơn về tứ thiền, bạn hãy theo dõi bài viết dưới đây.
Tứ thiền là gì?
Tứ thiền là 4 cấp độ nhập thiền được dùng cho cả nội giáo và ngoại giáo cùng thực hành, được chia ra thành Sơ thiền, Nhị thiền, Tam thiền và Tứ thiền. Bốn mức thiền này có nhập và xuất, có nghĩa là khi muốn an trú mức thiền nào, người thực hành phải đảm bảo thời gian dụng công. Bên cạnh đó, 4 mức thiền này chỉ được thực hiện trong tư thế bất động.
Tìm hiểu về tứ thiền
Khi định sâu hơn nữa, bạn hoàn toàn có thể vượt qua được cả an lạc, tâm hành giả có thể đi thẳng vào định không cần qua tầm, tứ hỷ, lạc, mà chỉ còn chi thiền nhất tâm. Nhất tâm ở đây sẽ kiên cố hơn nhất tâm trong các bậc thiền trước, vì vật tâm sẽ hoàn toàn bất động, vô cảm với thế giới bên ngoài. Chính vì điều này mà trong tâm tứ thiền luôn xuất hiện yếu tố xả bên cạnh nhất tâm.
Trong tâm tứ thiền luôn xuất hiện yếu tố xả bên cạnh nhất tâm
Tứ thiền được Đức Phật mô tả như sau:
“Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo xả lạc, xả khổ, diệt hỷ ưu đã cảm thọ trước, chứng và trú Thiền thứ tư, không khổ, không lạc, xả niệm, thanh tịnh. Tỷ-kheo ấy ngồi thấm nhuần toàn thân mình với tâm thuần tịnh trong sáng, không một chỗ nào trên toàn thân không được tâm thuần tịnh trong sáng ấy thấm nhuần. “Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo xả lạc, xả khổ, diệt hỷ ưu đã cảm thọ trước, chứng và trú Thiền thứ tư, không khổ, không lạc, xả niệm, thanh tịnh. Tỷ-kheo ấy ngồi thấm nhuần toàn thân mình với tâm thuần tịnh trong sáng, không một chỗ nào trên toàn thân không được tâm thuần tịnh trong sáng ấy thấm nhuần”.
Định nghĩa tứ thiền có nghĩa là nói đến “sự từ bỏ lạc và khổ”, hiểu một cách đơn giản là từ bỏ lạc, khổ của thân. Thuật ngữ “không khổ không lạc” được có thể hiểu rằng, không khổ vì vắng mặt thân khổ, không lạc vì vắng mặt thân lạc, loại cảm thọ thứ ba này còn được gọi là xả.
Trong mức độ của thiền an chỉ, thì tứ thiền chính là cơ sở vững chãi để đạt được thiền thứ nhất. Điều này giống như việc người có mười loại oán thù đã từ bỏ được, lên núi cao ở một mình, không ai hay biết mình ở đâu, do đó không còn lý do nào để sợ hãi nữa. Những người có thể xa lìa được dục tình sẽ cảm thấy bên trong thanh tịnh và tâm yên ổn. Khi đã đạt được thiền thứ nhất rồi thì người hành thiền có thể bước thêm một bước nữa hướng về thiền thứ hai.
Đến với thiền thứ hai, cũng như thiền thứ nhất, khi con người đã thoát được những oán thù, mặc dù đang ở trên thâm sơn nhưng vẫn còn có chút lo lắng là những kẻ kia còn có thể tìm tới, do đó họ lại còn muốn đi sâu hơn vào núi để ẩn mình.
Tứ thiền chính là cơ sở vững chãi để đạt được thiền thứ nhất
Với thiền thứ ba, hành giả cần phải duy trì chánh niệm của tâm ý một cách kiên cố, sao cho cả hai ý niệm thiện, ác không làm lay chuyển được mình. Người tập thiền cố gắng đạt đến cảnh giới tâm an như núi Tu Di, các điều thiện cũng không phát xuất từ bên ngoài. Chính vì vậy mà cả thiện và ác đều không thể xâm nhập được.
Trong thiền thứ tư thì cả hai ý niệm thiện và ác đều đã hoàn toàn được loại bỏ. Lúc này, tâm không đề cập đến thiện và cũng không nhắc đến ác. Nội tâm sáng trong, không một tỳ vết. Nhờ vậy, người hành thiền sẽ đạt cảnh giới nội tâm thuần nhất, thanh tịnh thuần khiết.
Như vậy, trong bài viết trên, chúng tôi đã giúp bạn hiểu rõ tứ thiền là gì. Hy vọng rằng, sau khi đọc xong bài viết này, các bạn đã “bỏ túi” được nhiều thông tin quý báu để việc hành thiền được hiệu quả nhất.
Đăng ký tư vấn
Tin tức liên quan
Bình luận
Đăng nhập để bình luận.